Literacki Sztokholm #2 Tsatsiki

Była to decyzja dość nagła i spontaniczna, ale świeżo po lekturze książek o przygodach Tsatsikiego i jego zakręconej Mamuśki postanowiłam zwiedzić Sztokholm śladami tej zakręconej rodzinki. Jak zwykle się nie zawiodłam, Sztokholm za każdym razem mnie zachwyca i ciągle w tym mieście odkrywam coś nowego, nie zważając ile razy już tutaj byłam i ile czasu spędziłam.

Zapewne nie będzie niczym zaskakującym, jeśli zaproponuję spacer zacząć od adresu (1) Dalagatan 46, czyli kamienicy, w której mieszkała Astrid Lindgren. Dla mnie to jest stały punkt każdej mojej wizyty w Sztokholmie, jakbym odwiedzała dobrą znajomą. Z drugiej strony to najbardziej rozpoznawalna szwedzka pisarka, a szczególnie jako autorka książek dla dzieci, więc pasuje do spaceru śladami książek o Tsatsikim.

Kiedy już znajdziecie się pod mieszkaniem Astrid Lindgren, to po drugiej stronie ulicy znajduje się (2) Vasaparken czyli park Wazów, na który miała widok z okien swojego mieszkania.

Park Wazów pojawia się kilka razy w serii o Tsatsikim. Pierwszy raz ma to miejsce w książce Tylko Tsatsiki. Tsatsiki i jego przyjaciel Per przed rozpoczęciem trzeciej klasy ćwiczą bycie dużym, do czego zaliczają się samodzielne powroty ze szkoły do domu, robienie sobie kanapek i odwiedzanie domu towarowego. Chłopcy wpadają na pomysł aby po raz pierwszy opuścić dzielnicę w której mieszkają i jako cel swojej wycieczki wybierają właśnie Park Wazów.

Teraz w zależności od tego co kto lubi można przejść przez park albo wzdłuż parku ulicą Odengatan do (3) Sankt Eriksplan czyli Placu Świętego Eryka.

Samodzielna wycieczka do innej dzielnicy niespodziewanie zamienia się w akcję szpiegowską. Po kradzieży parasola, który mógł być zamaskowanym karabinem maszynowym, chłopcy uciekają w stronę placu Sankt Eriksplan, a następnie odbijają w boczną ulicę i ukrywają się w bramie.

Z placu przechodzimy w ulicę (4) Sankt Eriksgatan, czyli ulicę Świętego Eryka, która na chwilę zmienia się w (5) Sankt Eriksbron, czyli most Świętego Eryka, by znów zmienić się w ulicę. Most i ulica to trasa, którą nasi bohaterowie śledzili starszą panią, a następnie trasa ucieczki z parasolem, tylko w odwróconej kolejności. Sankt Eriksgatan to też ulica, przy której mieszkał Per Hammar.

Za mostem znajdujemy się w dzielnicy Kungsholmen, czyli głównym miejscu akcji książek, szczególnie na początku serii, kiedy Tsatsiki rzadko ją opuszczał.

Proponuję skręcić w prawo w ulicę Alströmergatan, a następnie w lewo w (6) Arbetargatan, czyli ulicę Robotniczą. To jest z kolei adres zamieszkania Mortena, nazywanego również Mortenem Zasikanym Szczurem.

Idąc prosto dochodzi się do skrzyżowania z Sankt Göransgatan, czyli ulicę Świętego Jerzego. Przy skrzyżowaniu pod adresem Sankt Göransgatan 75 znajduje się (7) Kungsholmens Skola, czyli szkoła podstawowa. Myślę, że to właśnie do tej szkoły chodzi Tsatsiki.

Proponuję z Arbetargatan skręcić w lewo w Sankt Göransgatan i pójść w dół ulicy. Po drodze przejdziemy przez skrzyżowanie z Sankt Eriksgatan. Niedaleko skrzyżowania, a konkretnie patrząc w stronę mostu Świętego Eryka, po prawej stronie ulicy znajduje się (8) McDonalds. Jest to najbliższy parku McDonalds, więc to pewnie tutaj Tsatsiki zabrał Marię Grynwall na randkę w książce Tylko Tsatsiki.

Na końcu ulicy Świętego Jerzego znajduje się (9) Kronobergsparken, czyli park, przy którym mieszkał Tsatsiki, a konkretnie na (10) Parkgatan, czyli ulicy Parkowej, która będzie znajdować się po lewej stronie parku.

Niestety nie znalazłam kamienicy z numerem 9, pod którym miał mieszkać Tsatsiki i Mamuśka.

Jeśli się cofnąć ulicą Kronobergsgatan i skręcić w prawo w Drottningholmsvägen, to przed stacją metra Friedhemsplan znajduje się dom towarowy (11) Åhléns, przed którym spali bezdomni Suneta i Florin, którym Tsatsiki pomógł razem z Mamuśką w książce Tsatsiki i Per. Z drugiej strony dom handlowy to nie jest jakaś szczególna atrakcja i można spokojnie pominąć ten punkt.

A teraz spróbuję odtworzyć trasę z dziewiątego maja z książki Tsatsiki i Mamuśka, kiedy to nasz bohater razem z dziadkiem świętowali dzień, w którym Tsatsiki nauczył się chodzić.

Dziadek odebrał Tsatsikiego ze szkoły, więc zapewne szli ulicą świętego Jerzego, a potem skręcili w prawo w ulicę Świętego Eryka lub w Kronobergsgatan. Jako że ta druga idzie wzdłuż parku i krzyżuję się z ulicą Parkową, przy której był ostatni przystanek, proponuję się cofnąć i iść do końca prosto, a następnie skręcić w lewo Hantverkargatan. Patrząc przed siebie widać wieżę z trzema koronami. Jest to wieża (12) ratusza, który znajduje się na końcu ulicy tuż przed mostem. Warto poświęcić chwilę i pójść do parku za ratuszem, widok na panoramę miasta zdecydowanie jest tego wart, nawet w lutym. A jeśli będziecie tam w cieplejszym miesiącu, to może warto zastanowić się nad piknikiem?

Warto też rozejrzeć się dookoła ulicy, bo to w sąsiedztwie ratusza znajduje się nowe mieszkanie, w którym zamieszkał Tsatsiki ze swoją rodziną, po tym jak byli zmuszeni opuścić dawne lokum przy parku w książce Tsatsiki i Retzina.

Dalej prosto przez most Stadshubron, a następnie w prawo w ulicę Tegelbacken i znowu odbić w prawo w Strömgatan. To pewnie przy tym (13) bulwarze Tsatstiki łowił ryby. Trochę dziwne wydawało mi się łowienie ryb w centrum miasta, czy ktoś tak naprawdę robi? Jednak podczas tego spaceru widziałam pana z wędką, więc tym bardziej jestem pewna, że to właśnie o to miejsce chodzi.

Po prawej stronie widać budynek szwedzkiego Parlamentu, czyli Riksdagshuset.

Idąc prosto dochodzi się do Gustav Adolfs Torg, czyli skweru, który przyjął imię po królu Gustawie II Adolfie. Przy skwerze znajduje się (14) Kungliga Operan, czyli Opera Królewska, gdzie Tsatsiki z dziadkiem tradycyjnie zjedli lunch w restauracji mieszczącej się w tym samym budynku.

Naprzeciwko Kungliga Operan znajduje się (15) Ogród Królewski Kungsträdgarden, w którym Tsatsiki nauczył się chodzić.

     

Proponuję przejść przez cały park i dojść do ulicy Hamngatan i skręcić w lewo. Idąc w stronę centrum po prawej stronie znajduje się (16) NK, czyli dom towarowy Nordiska Kompaniet, gdzie Tsatsiki razem z babcią zakupił garnitur i prezent urodzinowy dla Marii Grynwall w książce Tsatsiki i Mamuśka. Na końcu ulicy znajduje się (17) Sergels Torg, gdzie jest jedno z wejść do stacji metra T-centralen oraz Kulturhuset, czyli Dom Kultury. To tutaj Tsatsiki poznał „najfajniejszą dziewczynę świata” - Elin Połykaczkę Ognia, z którą zeswatał Borówę w pierwszej książce z serii.

Stojąc u góry schodów przy Sergels Torg i patrząc w stronę Kungsholmen widać (18) dom towarowy Åhléns przy ulicy Klarabergsgatan. To w nim kradli Stoffe i Robin, starsi chłopcy, z którymi Tsatsiki spędzał czas po lekcjach po tym jak poważnie pokłócił się ze swoim przyjacielem Perem Hammarem w książce Tsatsiki i Retzina.

To koniec spaceru śladami książek o Tsatsikim. Spacer kończy się przy Sergels Torg w centrum miasta, stąd można bez problemu przesiąść się do metra i dojechać do dowolnej dzielnicy Sztokholmu, albo wybrać się na spacer po Gamla Stan, czyli starym mieście, jeśli ktoś jeszcze tam nie był.

Muszę przyznać, że odkryłam dzielnicę Kungsholmen na nowo, wcześniej byłam tutaj zwiedzając Sztokholm śladami Millennium – Stiega Larssona i Mikaela Blomkvista, o czym możecie przeczytać tutaj.

I sam Sztokholm odkryłam na nowo. Wcześniej zwiedzałam miasto śladami Astrid Lindgren (o tym tutaj), ostatnio śladami Millennium, a teraz śladami Tsatsikiego. I za każdym razem znajduję coś nowego w tym mieście i nie mogę się nim znudzić ani nasycić. Z kolei największym odkryciem podczas tego spaceru był dla mnie budynek ratusza i widok z parku za nim. Panorama miasta zapiera dech w piersiach.

Nie mogę się doczekać, kiedy znowu wrócę do Sztokholmu. Kolejny spacer inspirowany szwedzką literaturą jest w przygotowaniu. Nawet jeśli nie jestem ciałem w Sztokholmie, to zdecydowanie jestem tam myślami.

autor: Moni Nilsson

tytuł: Tsatsiki i Mamuśka
tłumaczenie: Barbara Gawryluk
wydawnictwo: Zakamarki
rok wydania: 2016
tytuł oryginalny: Tsatsiki och Morsan
rok pierwszego wydania: 1995

autor: Moni Nilsson

tytuł: Tsatsiki i Tata Poławiacz Ośmiornic
tłumaczenie: Barbara Gawryluk
wydawnictwo: Zakamarki
rok wydania: 2018
tytuł oryginalny: Tsatsiki och Farsan
rok pierwszego wydania: 1996

autor: Moni Nilsson

tytuł: Tylko Tsatsiki
tłumaczenie: Barbara Gawryluk
wydawnictwo: Zakamarki
rok wydania: 2016
tytuł oryginalny: Bara Tsatsiki
rok pierwszego wydania: 1997

autor: Moni Nilsson

tytuł: Tsatsiki i miłość
tłumaczenie: Barbara Gawryluk
wydawnictwo: Zakamarki
rok wydania: 2014
tytuł oryginalny: Tsatsiki och kärleken
rok pierwszego wydania: 1999

autor: Moni Nilsson

tytuł: Tsatsiki i Retzina
tłumaczenie: Barbara Gawryluk
wydawnictwo: Zakamarki
rok wydania: 2016
tytuł oryginalny: Tsatsiki och Retzina
rok pierwszego wydania: 2001

autor: Moni Nilsson

tytuł: Tsatsiki i Per
tłumaczenie: Barbara Gawryluk
wydawnictwo: Zakamarki
rok wydania: 2017
tytuł oryginalny: Tsatsiki och Hammarn
rok pierwszego wydania: 2015